15 Ekim 2011 Cumartesi

[Fen Bilgisi,biyoloji] Yaprak Nedir - Yaprağın görevleri nelerdir


Yaprak boşaltımı sağlar, gaz alış- verişini sağlar, fotosentezi sağlar, besin depolar. Boşaltım olayı yaprağın sararıp düşmesi olayıdır. Fotosentez klorofillleri ile yapar, Gaz alış-verişini üzerindeki stomalarla yaparlar. Depo göverini besinler depolayarak yapar. Bitkideki asıl depolama kökün göveridir...
Bitkinin solunum ve besin yapmakla görevli organı yapraklardır. Yaprağın geniş ve yassı kısmına “yaprak ayası”, dala veya gövdeye bağlandığı kısmına “yaprak sapı”, yaprak sapının biraz genişleyerek gövde veya dala bağlanan ucuna “yaprak kını” , yaprak kını ile dal arasındaki kısma “tomurcuk” , yaprak ayasında iletimi sağlayan iletim borularına “damarlar” denir.

Yaprak ayası tek parçalı olan yapraklara “basit yaprak”, yaprak ayası çok parçalı olan yapraklara ise “bileşik yaprak” denir.

Yapraklar ayalarına göre; oval (kayısı), yuvarlak (ayva), iğne (çam), şerit (buğday, mısır), spatül (söğüt) ve el ayası (asma, çınar)

Yapraklar kenarlarına göre; düz kenarlı, dişli kenarlı, bölümlü kenarlı ve parçalı kenarlı

Yapraklar damarlarına göre; telek damarlı, el tarağı damarlı ve paralel damarlı

Yapraklar dizilişlerine göre; sarmal, karşılıklı ve halkalı

Yaprağın Görevleri :

1. Fotosentez yoluyla besin yapar.

2. Alt kısımlarındaki gözeneklerden (stoma) solunum yapar.

3. Terleme yoluyla fazla suyu dışarı atar.

4. Yaprak dökülmesi sayesinde zararlı maddelerin dışarı atılmasını sağlar.APRAKLAR; gerçek anlamda bir kimya fabrikası, birer laboratuvardan
farksızdırlar. Bitkilerin yaşamaları için en vazgeçilmez parçaları, nefes
alıp veren, terleyen, bitkiyi besleyen birer solunum organıdırlar...
Bitkinin topraktan aldığı maddeleri, güneş ışığından yararlanarak
Fotosentez denilen kimyasal bir süreç içerisinde bitkinin besini haline
getirirler. Bitkiye yeşil rengi veren klorofil maddesi bu süreçte önemli
rol oynar...

Ağaçlar, yaprakları olmasaydı yükseklere
ulaşamazdı. Çünkü büyümek için gerekli şekerleri
yapraklar üretir. Bir güneş pili gibi kullanılan
klorofil (ki yaprağa yeşil rengi vereşil rengi veren bir pigment
maddesidir) karbon gazı ve su yardımıyla şeker
üretmeye yarayacak ışık enerjisini kapma işini
üstlenmiştir. [Fotosentez]

Bütün yaprakların asıl derdi, yeterince IŞIK
(güneş ışığı) yakalayabilmektir. Bu nedenle farklı
&nbs; ortamlardaki farklı bitkiler, yüzbinlerce farklı
biçim, boyut ve şekilde yaprak formu
geliştirmişlerdir... Bununla da yetinmeyen bazı
bitkiler yapraklarını metamorfoza uğratarak farklı
görevleri de yerine getirecek yapraklar
geliştirmişlerdir. (Örnek; böcek kapan bitkiler...)
[Metamorfoz]

BİR SADE YAPRAĞIN;
Bölümleri
Biçimleri
Damarları
Kenarları

Yukarıda gördüğünüz yaprak biçimleri bitkiler aleminin Çiçekli
Bitkiler bölümüne aittir. Bir de Çiçeksiz Bitkiler bölümü olup, bu gruptaki
bitkilerin yaprakları, iğne gibi değişik biçimlerde karşımıza çıkar. Bu
bitkilerin yaprak biçimleri ile ilgili bazı örnekleri aşağıda
görmektesiniz; [Bitkiler Alemi Hakkında]

Çiçekli bitkilerin tek sap ve tek yaprak yüzeyinden meydana gelen
yapraklarına genel anlamda sade yapraklar denilmekte, tek sap üzerinde
parçalı bir yapıda, yaprakçıklara ayrılmış biçimdeki yapraklara da bileşik
yapraklar adı verilmektedir.

Bileşik yapraklar kendi içinde; üçlü, çift tüysü, tek tüysü, katlı
tüysü, elsi... gibi değişik biçimlerde görülür. Aynı şekilde yaprakların
dizilişine göre de; karşılıklı, almaçlı, sarmal, çevrel, haçsı gibi değişik
formlar vardır...

İnternetteki Kaynaklardan Yararlanılarak Derlenmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder